Sigorta Şirketinin sigorta teminatını poliçeden çıkarması halinde aydınlatma yükümlülüğü
Sigorta Tahkim Kurulu 16.05.2022 tarihli K-2022/114129 sayılı Hakem Kararında yenilenen poliçede sigorta teminatının kapsam dışında bırakıldığı hususunda aydınlatma yükümlülüğü yerine getirilmediği için sigorta şirketinin meydana gelen zarardan sorumlu olduğunu kabul etmiştir. Karar gerekçesi aşağıdaki gibidir:
“…11.08.2021 tarihinde Kastamonu’da meydana gelen sel felaketinde su basması neticesinde başvuru sahibine ait sigorta şirketine sigortalı konutta meydana gelen eşyaların hasar gördüğü, sigorta şirketine müracaat edildiği ve sigorta şirketi tarafından eksper tarafından yapılan tespitte bina hasar bedelinin poliçede yer alan sel su baskını muafiyet tutarı alında kaldığından ve eşya kıymeti için ise böyle bir teminat poliçede yer almadığından hasarın teminat dışı olması nedeni ile talebin reddedildiği, talebin reddedilmesi üzerine başvuru sahibi tarafından Sigorta Tahkim Komisyonu’na müracaat edildiği dosyadaki bilgi ve belgelerden anlaşılmaktadır.
Başvuru sahibi “xxxxxxx Abana/Kastamonu” adresinde yer alan konut/mesken için 11/12/2020-11/12/2021 tarihleri arasında xxxxx A.Ş.’den “Konut Katılım Paket Sigorta Poliçesi” satın almıştır. Poliçede sel ve su baskını teminatı verildiği görülmüştür. Poliçelerin xxxxxx tarafından acente sıfatıyla düzenlendiği anlaşılmıştır. Yine başvuru sahibi tarafından dosyaya sunulan 11.12.2017-11.12.2018,11.12.2018- 11.12.2019, 11.12.2019-11.12.2020 tarihleri olan xxxxxx Poliçelerinin incelenmesinde 3 poliçede de eşya, yangın, yıldırım teminatı verildiği, sigorta şirketi tarafından dosyaya sunulan yenilenen poliçede ise iş bu teminatın kaldırılmış olduğu görülmüştür. Sigorta şirketi vekili dosyaya poliçedeki eşya yangın yıldırım teminatının kaldırıldığının sigortalıya bildirildiğine ilişkin ara karara rağmen herhangi bir evrak sunmamıştır.
Türk Ticaret Kanunu Aydınlatma yükümlülüğü başlıklı 1423. Maddesi ”- (1) Sigortacı ve acentesi, sigorta sözleşmesinin kurulmasından önce, gerekli inceleme süresi de tanınmak 74 şartıyla kurulacak sigorta sözleşmesine ilişkin tüm bilgileri, sigortalının haklarını, sigortalının özel olarak dikkat etmesi gereken hükümleri, gelişmelere bağlı bildirim yükümlülüklerini sigorta ettirene yazılı olarak bildirir. Ayrıca, poliçeden bağımsız olarak sözleşme süresince sigorta ilişkisi bakımından önemli sayılabilecek olayları ve gelişmeleri sigortalıya yazılı olarak açıklar.” şeklinde sigortacının sigortalıya poliçe düzenlenmeden önce bildirim yükümlülüğü getirmiş, 1424. Maddesinde ise “sigortacı; sigorta sözleşmesi kendisi veya acentesi tarafından yapılmışsa, sözleşmenin yapılmasından itibaren yirmidört saat, diğer hâllerde onbeş gün içinde, yetkililerce imzalanmış bir poliçeyi sigorta ettirene vermekle yükümlüdür. Sigortacı poliçenin geç verilmesinden doğan zarardan sorumludur.” Şeklinde sigorta ettirene poliçenin verilmesi gerektiği düzenlenmiştir.
Poliçelerin acente sıfatıyla xxxxxx tarafından düzenlendiği ve her yıl yenilendiği, aynı zamanda xxxxx olan acentenin sigortalı/müşterisine karşı daha özenli davranması gerektiği izahtan varestedir. Sigorta şirketi tarafından yenilenen poliçede eşya, yangın, yıldırım teminatının poliçeden çıkarıldığına ilişkin bildirimin sigortalıya yapıldığına ilişkin dosyaya herhangi bir evrak sunulmamıştır.
T.C. Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun 20.08.2021 tarihli 11 Ağustos 2021 tarihinde Kastamonu, Bartın ve Sinop’ta Gerçekleşen Sel Felaketinde Zarar Gören Vatandaşlarımızın Zararlarının Hafifletilmesine İlişkin Alınan Tedbirler Hakkında Sektör Duyurusunda “.. zarar gören mallara ait konut sigortası, kara araçları kasko sigortası gibi mal sigortalarına sahip vatandaşlarımızın mallarında yaşanan sel felaketi neticesinde meydana gelen zararların tazmininde, ilgili sigorta poliçelerinde teminatı sınırlayan hususların sigortalı lehine yorumlanarak zarar gören vatandaşların teminatsız bırakılmaması adına azami özenin gösterilmesi, hasar ödemelerinin mümkün olan durumlarda sigorta şirketlerince hatır ödemesi kapsamında değerlendirilmesi faydalı olacaktır.” şeklinde belirtilmiştir.
Buna göre dosyadaki bilgi ve belgelerden başvuru sahibinin yaptırmış olduğu daha önceki 3 poliçede de eşya teminatı verildiği, yenilenen poliçede eşya teminatın kapsam dışı bırakıldığı ancak teminatın kapsam dışına çıkarıldığına ilişkin Türk Ticaret Kanunu hükümlerine uygun bir şekilde sigortalıya bildirim yapılmadığı, SDDK duyurusuna rağmen sigortalı lehine yorum yapılmadığı anlaşıldığından başvuru konusu eşya zararından sigortacının sorumlu olduğuna kanaat getirilmiştir.”